Nghề sản xuất bún, một nét văn hóa ẩm thực truyền thống lâu đời, đang ngày càng phát triển cả về chất lượng và số lượng. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đặt ra những thách thức không nhỏ về vấn đề môi trường, đặc biệt là ô nhiễm nguồn nước thải. Hàng trăm làng nghề trên cả nước, với quy mô sản xuất khác nhau, từ các khu vực phát triển theo mô hình lớn đến các hộ gia đình cá nhân, đều đang đối mặt với vấn đề này. Nước thải từ quá trình sản xuất bún, nếu không được xử lý đúng cách, sẽ gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Các cơ sở sản xuất bún thường sử dụng nước ngầm cho cả sản xuất và sinh hoạt. Theo thống kê, nước thải từ hàng nghìn cơ sở này đều vượt quá tiêu chuẩn cho phép, và phần lớn đều xả trực tiếp ra môi trường mà không qua bất kỳ khâu xử lý nào. Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng do nhiều cơ sở vẫn chưa có hệ thống xử lý nước thải sản xuất bún hiệu quả.
Xử lý nước thải sản xuất, làm bún
1. Các Nguồn Phát Sinh Nước Thải Trong Sản Xuất Bún
Quá trình sản xuất bún tạo ra nhiều nguồn nước thải khác nhau, bao gồm:
- Nước vo gạo, rửa gạo: Loại nước này thường có màu đục sữa, chứa nhiều tinh bột, vitamin và khoáng chất, chiếm khoảng 25-30% tổng lượng nước thải.
- Nước vệ sinh, rửa thiết bị, máy móc: Nước thải từ quá trình vệ sinh máy xay, máy đùn sợi, vải lọc bột và khu vực xay bột chứa nhiều tinh bột, cặn bẩn, chiếm khoảng 20-23%.
- Nước sinh hoạt: Nước thải từ quá trình vệ sinh cá nhân của người lao động, khu vực căn tin, nấu ăn, rửa tay và nước thải từ hầm tự hoại.
Nguồn phát sinh nước thải sản xuất bún
2. Ô Nhiễm Nguồn Nước Từ Ngành Sản Xuất Bún
Tình trạng ô nhiễm nguồn nước do sản xuất bún diễn ra ở nhiều địa phương trên cả nước. Ví dụ, các cơ sở sản xuất bún ở Thông Ngãi Chánh (tỉnh Bình Định) gây ô nhiễm nghiêm trọng với tình trạng sình lầy, bốc mùi hôi thối, chua, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Nước thải làm bún được nhiều hộ sản xuất dẫn thẳng ra ruộng, mương, ao hồ, mương thoát nước trong khu vực nông nghiệp. Vào mùa mưa, hàng trăm mét khối nước thải mỗi ngày thường tràn ra đường làng, gây ô nhiễm lan rộng.
Tại huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh), khu vực chân cầu Hói Lọ xuất hiện dòng nước trắng đục, sủi bọt và bốc mùi hôi thối nồng nặc. Nước thải phát sinh từ quá trình vo gạo, ngâm, nghiền, ủ bột và mương thoát nước đóng thành váng màu trắng, bốc mùi khó chịu.
Đặc biệt, hàng trăm hộ dân đang phải sống chung với nguồn nước ô nhiễm từ nghề sản xuất bún ở xã Nghĩa Mỹ, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi. Với hơn 70 hộ sản xuất bún, chưa kể kết hợp chăn nuôi heo, hỗn hợp nước thải này được dẫn thẳng ra cánh đồng Bàu Lá, khiến khu vực này lâu ngày bị sình lầy, mùi chua nồng nặc, ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt của người dân xung quanh. Để giảm thiểu tác hại của chất thải công nghiệp, việc xử lý nước thải là vô cùng quan trọng.
Nước thải sản xuất bún gây ô nhiễm môi trường
3. Công Nghệ Xử Lý Nước Thải Sản Xuất Bún Đạt Chuẩn
Để giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm, việc áp dụng các công nghệ xử lý nước thải tiên tiến là vô cùng cần thiết. Dưới đây là quy trình xử lý nước thải sản xuất bún điển hình:
Hầm ủ Biogas: Nước thải được đưa vào hầm ủ Biogas để xử lý sơ bộ, giảm tải lượng chất hữu cơ và tạo ra khí biogas có ích.
Bể điều hòa: Bể này có tác dụng điều hòa nồng độ và lưu lượng nước, tránh tình trạng phân hủy kỵ khí gây mùi hôi.
Bể sinh học thiếu khí (Anoxic): Tại đây, các vi sinh vật thiếu khí sẽ loại bỏ hàm lượng nitơ. Hệ thống khuấy trộn giúp vi sinh vật phát triển tối ưu.
Bể Aerotank: Đây là công trình được sử dụng phổ biến nhất trong các hệ thống xử lý nước thải. Vi sinh vật hiếu khí phân hủy chất hữu cơ nhờ nguồn oxy được cung cấp liên tục từ hệ thống sục khí.
Bể lắng sinh học: Bể này loại bỏ các bông bùn hoạt tính. Phần bùn được dẫn vào bể chứa bùn, còn phần nước sạch được đưa về bể khử trùng.
Bể khử trùng: Nước thải được khử trùng bằng hóa chất để loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn, sinh vật gây hại, nấm mốc và mầm bệnh. Trong quá trình xử lý nước thải bằng phương pháp vi sinh, việc kiểm soát các yếu tố ảnh hưởng đến vi sinh vật là rất quan trọng.
Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải
4. Chuyên Xử Lý Nước Thải Các Ngành Công Nghiệp Thực Phẩm
Để Xử Lý Nước Thải Làm Bún hiệu quả, các cơ sở sản xuất cần tìm đến các đơn vị tư vấn môi trường uy tín và chuyên nghiệp. Điều này giúp các cơ sở được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại, tiên tiến, đáp ứng tối ưu nhu cầu xử lý nước thải.
Công ty môi trường Hợp Nhất chuyên xử lý nước thải
5. Kết Luận
Vấn đề xử lý nước thải trong sản xuất bún đòi hỏi sự quan tâm và đầu tư đúng mức từ các cơ sở sản xuất. Việc áp dụng các công nghệ xử lý nước thải tiên tiến không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn nâng cao uy tín và phát triển bền vững cho doanh nghiệp. Để đảm bảo tuân thủ các quy định về môi trường, các cơ sở sản xuất cần đặc biệt chú trọng đến công tác xử lý nước thải thủy sản và các loại nước thải khác.
Lưu ý: Bài viết có sử dụng thông tin tham khảo và chỉnh sửa từ bài viết gốc.